Aanvragen van bloedproducten en overige procedures

Versie:
1.1
Publicatiedatum:
01-12-2014
Auteur(s):
Yvon Dobbe, Nel Som, Saskia Bolink, Irma Leegwater-Piet, Otto Visser

 

Aanvragen bloedproducten

BTD-2726

Aanvragen van erytrocytenconcentraten

Op aanvraagformulier

  • De benodigde erytrocytenconcentraten kunnen aangevraagd op het Aanvraagformulier bloedtransfusiedienst.
  • Bij aanvraag van erytrocytenconcentraten dient naast de volledige patiëntengegevens alles ingevuld te worden wat onder het kopje “aanvragen bloedproducten” gevraagd wordt.
  • Indien alleen erytrocytenconcentraten aangevraagd worden bij een nog geldige T&S hoeft geen EDTA-bloed afgenomen te worden.
  • Indien erytrocytenconcentraten aangevraagd worden gelijktijdig met een Type en Screen aanvraag, dient alles ingevuld te worden wat onder het kopje “aanvragen bloedproducten” gevraagd wordt, en dienen alle vragen onder het kopje “aanvragen Type & Screen” ingevuld te worden
    • Om een geldige Type en Screen te verkrijgen dient de bloedgroep minimaal uit twee onafhankelijke afnamen bepaald te worden; dat wil zeggen dat twee onafhankelijk afgenomen EDTA- buizen afgenomen, en volledig/juist geïdentificeerd,  ingestuurd dienen te worden. Indien de bloedgroep reeds eerder in het VUmc bepaald is, is een afname voldoende.
    • De arts die erytrocytenconcentraten aanvraagt is verantwoordelijk voor het volledig en juist invullen van de aanvraag, dit in verband met de juiste selectie van producten.
    • De medewerker(s) die materiaal voor de T&S afgenomen en geïdentificeerd heeft/hebben dient vermeld te worden onder het kopje “materiaal moet voorzien zijn ….”.
    • Deze medewerker(s) is verantwoordelijk voor de juiste afname en identificatie van het patiëntmateriaal.
  • Indien de producten bestraald en/of Parvo-veilig moeten zijn dient dit aangegeven te worden door het betreffende vakje aan te kruisen.
  • De naam en tracer van de aanvragend arts en afdeling moeten vermeld worden onder het kopje “aanvragende arts”. De aanvragend arts is verantwoordelijk voor juist en volledig invullen van de aanvraag en tekent hiervoor.
  • Indien erytrocytenconcentraten besteld worden die niet standaard aanwezig zijn is het raadzaam om eerst telefonisch de bestelling door te geven zodat het product van tevoren besteld kan worden bij de Sanquin Bloedvoorziening Bijvoorbeeld bij: –
    • Bestraalde erytrocytenconcentraten voor baby’s
    • erytrocytenconcentraten voor patiënten met meerdere antistoffen.
  • Indienen aanvraagformulier:
    • Indien een aanvraag voor erytrocytenconcentraten voor dezelfde dag ingediend wordt, aanvraag (eventueel met materiaal voor Type en Screen ) inleveren:
      • Op bloedtransfusiedienst
        • Breng het aanvraagformulier met de EDTA buis naar de bloedtransfusiedienst Brug 2e verdieping (2D 142)
      • Via de buizenpost;
        • Stuur het aanvraagformulier met de EDTA buis naar station 2 Hematologie/ bloedtransfusiedienst
      • Indien een aanvraag voor erytrocytenconcentraten voor de volgende of een andere dag bestemd is en nog materiaal voor Type en Screen afgenomen dient te worden, kan de aanvraag tezamen met alle overige aanvragen voor bloedafname ingediend worden op het klinisch chemisch lab.
        De aanvraag wordt dan ingevoerd voor afname van materiaal voor Type en Screen, de bloedafname wordt de betreffende dag tijdens de prikronde uitgevoerd door een medewerker van het laboratorium. De aangevraagde erytrocytenconcentraten worden klaargemaakt zodra het materiaal is ontvangen en de Type en screen verwerkt is.
  • Indien een aanvraag voor erytrocytenconcentraten voor de volgende of een andere dag bestemd is en de Type en Screen nog geldig is op het moment van transfusie en geen nieuw materiaal voor Type en Screen afgenomen hoeft te worden, kan de volledig ingevulde aanvraag ingediend worden op de bloedtransfusiedienst.
  • Indien de aanvraag en/of buizen niet voldoende/juist geïdentificeerd zijn, wordt de Type en Screen niet in behandeling genomen.

Telefonisch

  • Indien een geldige T&S aanwezig is, is het voldoende om erytrocytenconcentraten telefonisch te bestellen bij de bloedtransfusiedienst via tel 42622/42620 of buiten kantooruren via tracer *98 6073.
  • Voor telefonische bestelling is het registratienummer van de patiënt nodig.
  • De medewerker van de bloedtransfusiedienst stelt een paar vragen die benodigd zijn voor invoer in het laboratoriuminformatiesysteem, waaronder naam en/of tracernummer van de aanvrager.
  • Indien er sprake is van spoed moet dit duidelijk aangegeven worden door de aanvragend arts.
  • Indien de patiënt bestraalde producten moet hebben, moet hier specifiek om gevraagd worden.
  • Indien verwacht wordt dat verdere transfusies benodigd zijn, dient dit aangegeven te worden door de aanvragend arts.
  • Indien bij telefonische bestelling van erytrocytenconcentraten blijkt dat er geen geldige T&S aanwezig is, wordt de aanvraag van de bloedproducten op dezelfde wijze als hierboven verwerkt in het laboratoriuminformatiesysteem, en wordt vervolgens een aanvraag en materiaal voor de Type en Screen ingezonden door de (verpleeg)afdeling.

Via bestelformulier (alleen voor verpleegafdeling hematologie/ dagbehandelingsunit poli W PHEM/AKZI)

  • Bestellingen van de verpleegafdeling hematologie en dagbehandelingsunit hematologie poli W (PHEM/AKZI) mogen via het daarvoor bestemde bestelformulier aangevraagd worden. Bestelformulier Bloedproducten Afdeling Hematologie VHEM  / Bestelformulier Bloedproducten Afdeling Hematologie AKZI / PHEM
    Op dit bestelformulier mogen meerdere producten aangevraagd worden.
    Op dit formulier staan vermeld:.
  • Datum van bestelling
  • Verder wordt van iedere patiënt / bestelling de volgende gegevens genoteerd
    • Patiënt gegevens; Naam, Reg.nr. en geboortedatum; hiervoor wordt in het algemeen een sticker met patiëntgegevens gebruikt
    • Leveringsdatum en Tijd
    • Aantal en soort producten
    • Bestraald / B19 veilig ja/nee
    • Aanvragend arts of artsencode
    • Opmerkingen die van belang zijn voor transfusie.
    • Bij poli: AKZI of PHEM

Deze manier van bestellen is niet bestemd voor (verpleeg)afdelingen anders dan verpleegafdeling hematologie / dagbehandelingsunit hematologie poli W (PHEM/AKZI).

Aanvragen van trombocytenconcentraten

Indien duidelijk is bij bestelling aan de bloedtransfusiedienst, dat de aanvraag is conform de eerder beschreven indicaties, zal direct overleg tussen de aanvragende arts en de dienstdoende hematoloog niet nodig zijn, wel zal de dienstdoende hematoloog, in zijn directe verbinding met de  bloedtransfusiedienst weet hebben van de transfusie. Indien niet duidelijk is dat de aanvraag conform de indicaties is, zal overleg nodig zijn.

Voor overleg met de hematoloog: tracer *986192/*986248 of via bloedtransfusiedienst (tel 42622).

Indien de bloedgroep van de patiënt nog niet bekend is moet materiaal ingestuurd worden voor de bloedgroepbepaling/ Type en Screen. Indien niet gewacht kan worden met trombocytentransfusie tot de bloedgroep bekend is, kan in overleg met de hematoloog wel al trombocytenconcentraat uitgegeven worden.

Op aanvraagformulier

  • De benodigde trombocytenconcentraten kunnen aangevraagd op het Aanvraagformulier bloedtransfusiedienst. De bestelling kan aangevraagd worden door het benodigde aantal in te vullen bij “aantal” achter “trombocytenconcentraat”.
  • Aanvraag inleveren:
  • Op bloedtransfusiedienst
    • Breng het aanvraagformulier naar de bloedtransfusiedienst Brug 2e verdieping (2D 142)
  • Via de buizenpost;
    • Stuur het aanvraagformulier naar station 2 Hematologie/ bloedtransfusiedienst
  • Indien de trombocytenconcentraten met spoed geleverd dienen te worden, moet er telefonisch contact opgenomen worden met de bloedtransfusiedienst in verband met de beperkte voorraad van trombocytenconcentraten op de bloedtransfusiedienst, en een eventuele levertijd.
  • Indien de trombocytenconcentraten bestraald moeten zijn, is het raadzaam deze telefonisch te bestellen, aangezien deze niet standaard uit voorraad leverbaar zijn.

Telefonisch (42622 / tracer *98 6073)

Via bestelformulier (alleen voor verpleegafdeling hematologie/ dagbehandelingsunit poli W PHEM/AKZI).

  • Zie erytrocyten via bestelformulier
  • HLA-/HPA-getypeerde trombocyten kunnen niet alleen via het bestelformulier aangevraagd worden, hier moet ruim van tevoren contact over zijn geweest.

Aanvragen van plasma

Indien duidelijk is bij bestelling aan de bloedtransfusiedienst, dat de aanvraag is conform de eerder beschreven indicaties, zal direct overleg tussen de aanvragende arts en de dienstdoende hematoloog niet nodig zijn, wel zal de dienstdoende hematoloog, in zijn directe verbinding met de  bloedtransfusiedienst weet hebben van de transfusie. Indien niet duidelijk is dat de aanvraag conform de onderstaande indicaties is, zal overleg nodig zijn.

Voor overleg met de hematoloog: tracer *986192/*986248 of via bloedtransfusiedienst (tel 42622).

Indien de bloedgroep van de patiënt nog niet bekend is moet materiaal ingestuurd worden voor de bloedgroepbepaling/ Type en Screen. Indien niet gewacht kan worden tot de bloedgroep bekend is, kunnen AB plasma’s uitgegeven worden.

Op aanvraagformulier

  • De benodigde plasma’s kunnen aangevraagd op het Aanvraagformulier bloedtransfusiedienst. De bestelling kan aangevraagd worden door het benodigde aantal in te vullen bij “aantal” achter “plasma”.
    • Aanvraag inleveren:
    • Op bloedtransfusiedienst
      • Breng het aanvraagformulier naar de bloedtransfusiedienst Brug 2e verdieping (2D 142)
    • Via de buizenpost;
      • Stuur het aanvraagformulier naar station 2 Hematologie/ bloedtransfusiedienst

Over de levering van plasma’s zal vrijwel altijd nog telefonisch overleg nodig zijn in verband met de korte houdbaarheid na uitgifte. Het is daarom raadzaam om plasma’s telefonisch te bestellen bij de bloedtransfusiedienst.

Telefonisch (42622 / tracer *98 6073)

Via bestelformulier (alleen voor verpleegafdeling hematologie/ dagbehandelingsunit poli W PHEM/AKZI)

Aanvragen van Massaal Transfusie Protocol

Een MTP-pakket mag alleen aangevraagd worden door een staflid intensive care, anesthesioloog of dienstdoende hematoloog (Zie Massaal Transfusie Protocol bloedtransfusiedienst).

  • Dit pakket moet telefonisch aangevraagd worden bij de bloedtransfusiedienst via tel 42622 of buiten kantooruren via tracer *98 6073.

Aanvragen van ongekruiste bloedproducten

  • Aanvragen van ongekruiste producten kan enkel telefonisch. Uitgifte van ongekruiste producten gebeurt op verantwoording van de aanvragend arts.
  • Bij het aanvragen van ongekruiste bloedproducten dient het registratienummer van de patiënt doorgegeven te worden en verdere relevante vragen van de bloedtransfusiedienst beantwoord te worden.
  • Na telefonisch overleg over de levering van ongekruist bloed dient de aanvragend arts zo spoedig mogelijk zorg te dragen dat de bloedtransfusiedienst een getekende aanvraag voor ongekruist bloed ontvangt.
  • Bij uitgifte van ongekruiste producten is de behandelend arts verantwoordelijk voor de zo spoedig mogelijke aanlevering van materiaal en een aanvraag voor de Type & Screen.
  • Ongekruiste bloedproducten moeten telefonisch aangevraagd worden bij de bloedtransfusiedienst via tel 42622 of buiten kantooruren via tracer *98 6073.

Preoperatief aanvragen van bloedproducten

  • Bij enkele operaties waarbij groot bloedverlies verwacht kan worden, worden standaard een van tevoren afgesproken aantal erytrocytenconcentraten geleverd aan OK (Zie het document Pre-operatieve type&screen). Tevens wordt bij een deel van deze operaties op afroep, een van tevoren afgesproken aantal, trombocytenconcentraten en/of plasma’s geleverd.
    Deze trombocyten en/of plasma’s worden enkel op afroep geleverd in verband met de korte houdbaarheid na uitgifte van de bloedtransfusiedienst naar OK.

Aanvragen van autologe bloedproducten

  • De arts bestelt de producten ruim van te voren bij Sanquin Bloedvoorziening. Voor de procedure zie: Sanquin aanvraagformulier autologe bloedtransfusie.
    Sanquin Bloedvoorziening stuurt een brief (ongeveer 2 weken van tevoren) naar de bloedtransfusiedienst (VUmc) en geeft door van welke patiënt er bloedproducten komen, de datum van de operatie en de indicatie.
  • De behandelend arts is verantwoordelijk voor de aanlevering van een aanvraag en eventueel materiaal voor de Type & Screen.

Houdt voor aanvraag van autologe bloedproducten rekening dat deze ruim van te voren aangevraagd dienen te worden.

Aanvragen van transfusies buiten het ziekenhuis

Volgens de Wet inzake bloedvoorziening is het verboden kort houdbare bloedproducten af te leveren aan andere organisaties dan Sanquin Bloedvoorziening, ziekenhuizen in de zin van de Geneesmiddelenwet en door de Minister van VWS aangewezen andere (rechts)-personen.

Indien een instelling, zoals een privékliniek of een verpleeghuis/woonzorgcentrum, niet door de minister daarvoor is aangewezen mogen er aan die instelling dus geen bloedproducten worden geleverd.

Van „levering‟ als hiervoor bedoeld is geen sprake als een specialist van een ziekenhuis op diens verantwoording zijn patiënt in een verpleeghuis/woonzorgcentrum of thuis een bloedtransfusie voorschrijft. Soms zal het bloedproduct in het ziekenhuis zelf bijvoorbeeld op de dagbehandeling worden getransfundeerd, soms in het verpleeghuis/woonzorgcentrum waar hij verblijft, of thuis. In dat laatste geval blijft de specialist c.q. het ziekenhuis verantwoordelijk voor die behandeling, inclusief het nakomen van de afspraken met Sanquin Bloedvoorziening over look back en recall en tevens voor melding bij IGZ van ernstige ongewenste voorvallen, bijwerkingen, etc

Voor transfusies buiten het VUmc een protocol opgesteld; Zie “Bloedproducten; transfusie bloedproducten thuis”en “Bloedproducten; transfusie thuis door Kuria”. Transfusies buiten het VUmc mogen enkel besteld worden in overleg met/ in opdracht van de (kinder)hematoloog.

Aanvragen bijzondere producten

  • Bijzondere bloedproducten zoals een wisseltransfusie, HLA-getypeerde trombocyten, gewassen erytrocytenconcentraten en dergelijke dienen altijd besteld te worden in overleg met de hematoloog.
  • Voor bijzondere producten geldt vrijwel altijd een lange levertijd variërend van meerdere uren tot enkele dagen, houdt hier rekening mee bij bestelling van deze producten.
  • Granulocytenconcentraten worden soms besteld door de kinderoncologen/hematologen binnen het VUmc. Deze regelen alle voorafgaande benodigde onderzoeken en aanvragen met Sanquin Zie ook document Granulocyten bestellen en verwerken

Laboratoriumbepalingen

BTD-2719

Type en Screen bepaling

Door het bepalen van ABO en rhesus-D bloedgroep en het vaststellen van aan- of afwezigheid van irregulaire antistoffen in het bloed van de patiënt is het mogelijk om compatibele bloedproducten te selecteren. Hiermee worden transfusiereacties als gevolg van toediening van incompatibele bloedproducten voorkomen. Bij operatie patiënten die vóór of tijdens de OK worden gescreend is het daardoor mogelijk om snel compatibel bloed beschikbaar te hebben. Tijdens de zwangerschap kan de aanwezigheid van irregulaire antistoffen schadelijk zijn voor het kind (zie Zwangerenprotocol). De uitslag van de ABO en rhesus-D bloedgroep kan van belang zijn bij onderzoek naar bloedingsneiging (bloedingsprotocol) en bij de keuze van een orgaan- of stamceldonor.

 

T&S wordt toegepast bij:

  • Patiënten waarbij een bloedtransfusie noodzakelijk is.
  • Patiënten die waarschijnlijk op korte termijn een bloedtransfusie krijgen.
  • Patiënten waarbij de bloedgroepuitslag en/of het aantonen van de aan- of afwezigheid van irregulaire antistoffen belangrijk is.

 

Men kan onderscheiden:

  • Patiënten voor wie bloedproducten zijn aangevraagd.
  • Patiënten voor wie tijdens OK mogelijk bloedproducten nodig zijn, volgens OK afsprakenlijst T&S (zie Preoperatieve type&screen) of i.o.m. de arts.
  • Vrouwen die zwanger zijn.
  • Moeders waarvan het kind, jonger dan 3 maanden, (mogelijk) een transfusie nodig heeft
  • Patiënten die een orgaandonatie/transplantatie ondergaan.
  • Patiënten waarbij een transfusiereactie heeft plaats gehad.
  • Patiënten bij wie de uitslag van de T&S in het kader van onderzoek belangrijk is, zoals bij allogene stamceltransplantatie of hemostase-bloedingsprotocol.

 

Om een geldige Type en Screen te verkrijgen dient de bloedgroep minimaal uit twee onafhankelijke afnamen bepaald te worden; dat wil zeggen dat twee onafhankelijk afgenomen EDTA- buizen afgenomen, en volledig/juist geïdentificeerd, ingestuurd dienen te worden. Indien de bloedgroep reeds eerder in het VUmc bepaald is, is één afname voldoende.

  • De bloedgroep wordt nadat deze 2x bepaald is definitief, dit is afdoende voor de aanvraag van plasma en trombocytenconcentraten. De bloedgroepbepaling wordt wel, ter controle van de juistheid van het materiaal, bij iedere bepaling van de Type en Screen herhaald.
  • De antistofscreening is naast een definitieve bloedgroep benodigd voor de aanvraag van erytrocytenconcentraten, deze antistofscreening is tot 72 uur na afname geldig.

Aanvragen Type en Screen:

  • De behandelend arts is verantwoordelijk voor de aanvraag van de Type en screen.
  • De aanvragend arts vult het Aanvraagformulier bloedtransfusiedienst in overleg met de patiënt in, beantwoordt hierbij de hierbij vragen onder het kopje ”Aanvragen Type en Screen
  • De naam en tracer van de aanvragend arts en afdeling moeten vermeld worden onder het kopje “aanvragende arts”. De aanvragend arts is verantwoordelijk voor juist en volledig invullen van de aanvraag en tekent hiervoor.
  • Indien de aanvraag en/of buizen niet voldoende/juist geïdentificeerd zijn, wordt de Type en Screen niet in behandeling genomen.

Aanvraag Type en Screen voor dezelfde dag

  • Indien de Type en Screen voor diezelfde dag aangevraagd wordt in verband met een eventuele OK of transfusie dient het volledig ingevulde Aanvraagformulier bloedtransfusiedienst tezamen met een goed geïdentificeerde EDTA-buis (naam + registratienummer) ingeleverd te worden bij de bloedtransfusiedienst
  • De medewerker(s) die materiaal voor de T&S afgenomen en geïdentificeerd heeft/hebben dient vermeld te worden onder het kopje “materiaal moet voorzien zijn ….”.

Deze medewerker(s) is verantwoordelijk voor de juiste afname en identificatie van het patiëntmateriaal.

  • Materiaal en aanvraag inleveren:
    • Op bloedtransfusiedienst

Breng het aanvraagformulier met de EDTA buis naar de bloedtransfusiedienst Brug 2e verdieping (2D 142)

  • Via de buizenpost;

Stuur het aanvraagformulier met de EDTA buis naar de station 2 Hematologie/ bloedtransfusiedienst

Aanvraag Type en Screen voor de volgende dag

  • Indien de Type en Screen voor de volgende dag aangevraagd wordt kan het formulier ingeleverd worden bij het klinisch chemisch laboratorium, de afname van de EDTA wordt dan geregeld voor de ochtendronde van de volgende dag.
    • Stuur het aanvraagformulier naar station 1 Klinisch chemisch laboratorium of lever het in bij de balie van het klinisch chemisch laboratorium.

Kruisproeven

Bij de aanvraag van bloedproducten beoordeelt de medewerker van de bloedtransfusiedienst of voldaan kan worden met een elektronische kruisproef of dat een volledige kruisproef uitgevoerd kan worden.

Deze kruisproeven worden niet specifiek aangevraagd door een arts.

Elektronische kruisproef

Bij de aanwezigheid van een geldige Type en Screen en de afwezigheid van irregulaire antistoffen kan volstaan worden met een elektronische kruisproef; hierbij wordt door het laboratorium informatie systeem de compatibiliteit van bloedgroep van de geselecteerde donoreenheid gecontroleerd met de bloedgroep van de patiënt. Indien deze compatibel is mag het product gereserveerd en uitgegeven worden.

Volledige kruisproef

Bij kinderen < 1 jaar en bij aanwezigheid van irregulaire antistoffen is een elektronische kruisproef niet afdoende. Hiervoor wordt een volledige kruisproef uitgevoerd met plasma van de patiënt en een suspensie van erytrocyten van de geselecteerde donoreenheid. Deze volledige kruisproef wordt in de door bloedtransfusiedienst gekozen techniek. Een kruisproef uitgevoerd bij kinderen < 1 jaar en bij aanwezigheid van irregulaire antistoffen heeft een langere tijdsduur; ± 1 uur bij aanwezigheid van een geldige Type en Screen.

Directe coombs (directe antiglobuline test) bij volwassenen

De Directe Antiglobuline Test (DAT) wordt verricht om aan te kunnen tonen dat in vivo gesensibiliseerde erytrocyten aanwezig zijn. Deze sensibilisatie kan het gevolg zijn van:

  • Auto Immuun Hemolytische Anemie (AIHA)
  • Hemolytische Ziekte van de Pasgeborene (HZP)
  • Allo immuun reactie op getransfundeerde cellen
  • Hemolytische ziekte t.g.v. geneesmiddelen
  • Complement activatie ten gevolge van:
    • infecties
    • medicijngebruik
    • hemolytische anemie door koude autoantistoffen IgM
    • IgG immuuncomplexen

De bepaling wordt bij volwassenen uitgevoerd bij:

  • nieuwe hematologische patiënten
  • donoren voor allogene stamceltransplantatie
  • patiënten waarbij irregulaire antistoffen aangetoond zijn en de autocontrole positief is
  • patiënten waarbij onbegrepen hemolyse is ontstaan

De bepaling van de Directe coombs bij volwassenen wordt alleen in behandeling genomen bij deze indicaties; overige indicaties kunnen alleen aangevraagd worden in opdracht van of in overleg met de hematoloog (*98 6192 / *98 6248 of via de bloedtransfusiedienst 42620)

Aanvragen Directe coombs

  • De Directe coombs kan aangevraagd worden via het Aanvraagformulier bloedtransfusiedienst; de indicatie waarom de directe coombs aangevraagd wordt dient verplicht ingevuld te worden, zonder indicatie wordt de aanvraag niet in behandeling genomen.
  • De aanvragend arts is verantwoordelijk voor het juist en volledig invullen van het Aanvraagformulier bloedtransfusiedienst onder het kopje ”Aanvragen Type en Screen”, in overleg met de patiënt, dit in verband met het inzetten van de juiste testen.
  • De naam en tracer van de aanvragend arts en afdeling moeten vermeld worden onder het kopje “aanvragende arts”. De aanvragend arts is verantwoordelijk voor juist en volledig invullen van de aanvraag en tekent hiervoor.
  • Lever het volledig ingevulde Aanvraagformulier bloedtransfusiedienst tezamen met een goed geïdentificeerde EDTA-buis (naam + registratienummer) in bij de bloedtransfusiedienst.
  • De medewerker die het materiaal voor de Directe coombs afgenomen en geïdentificeerd heeft dient vermeld te worden onder het kopje “materiaal moet voorzien zijn ….”.
  • Deze medewerker is verantwoordelijk voor de juiste afname en identificatie van het patiëntmateriaal.
  • Materiaal en aanvraag inleveren:
    • Via de buizenpost;

Stuur het aanvraagformulier met de EDTA buis naar de station 2 Hematologie/ bloedtransfusiedienst

  • Persoonlijk inleveren:

Breng het aanvraagformulier met de EDTA buis naar de bloedtransfusiedienst Brug 2e verdieping (2D 142)

Spijtmateriaal/ afhankelijk Hb

Indien de bepaling van de Type en Screen nog niet direct uitgevoerd hoeft te worden, maar even afgewacht kan worden of aanvraag van bloedproducten noodzakelijk zal zijn, wordt het materiaal nog niet in behandeling genomen. De Type en Screen wordt pas uitgevoerd als hier telefonisch contact over geweest is, of een aanvraag voor bloedproducten via een ingevuld aanvraagformulier binnen gekomen is.

Aanvragen spijtmateriaal/ afhankelijk Hb

  • Spijtmateriaal/ afhankelijk Hb dienen op volledig dezelfde manier aangevraagd te worden als de Type en Screen, zodat als er een aanvraag voor bloedproducten of een andere indicatie om de Type en Screen uit te voeren het materiaal direct in behandeling genomen kan worden. De bewaartermijn van het spijtmateriaal is 72 uur na afname.

Bloedgroepchimerisme na allogene Stamceltransplantatie

Bij deze bepaling wordt door middel van een bloedgroepbepaling gekeken of er een bloedgroepchimerisme aantoonbaar is als gevolg van een allogene Stamceltransplantatie.

Deze bepaling kan alleen aangevraagd worden bij patiënten die een dergelijke transplantatie ondergaan hebben, en alleen door de hematoloog betrokken bij de stamceltransplantaties, in het kader van een protocol.

Aanvragen Bloedgroepchimerisme na allogene Stamceltransplantatie

  • Bloedgroepchimerisme na allogene Stamceltransplantatie kan aangevraagd worden via het Aanvraagformulier bloedtransfusiedienst. Van patiënten die niet bekend zijn met een allogene Stamceltransplantatie wordt de aanvraag niet in behandeling genomen.

Compatibiliteit

BTD-2681

De compatibiliteit van de bestelde bloedproducten wordt bepaald door de analist van de bloedtransfusiedienst, eventueel indien van toepassing in overleg met de hematoloog.

De compatibiliteit wordt tevens gecontroleerd door de bloedtransfusiemodule van het laboratorium informatie systeem.

Zie ook selectie bloedproducten.

Erytrocyten

Compatibiliteit bij standaardprocedure /T&S protocol

transfusiebeleid-01

  • Indien er bij een patiënt geen irregulaire antistoffen gevonden worden, worden erytrocytenconcentraten geselecteerd te die compatibel zijn voor de bloedgroep ABO/ Rhesus-D typering van de patiënt.
  • Er wordt zoveel mogelijk gekozen voor identieke bloedgroep.
  • Indien er bij rhesus-D negatieve vrouwen < 45 jaar ondanks dat dit niet mag toch rhesus-D positieve bloedproducten zijn getransfundeerd, dient door de behandelend arts in overweging te worden genomen rhesus-D profylaxe te geven.

Compatibiliteit bij aanwezigheid van irregulaire antistoffen

 

  • Bij aanwezigheid van irregulaire antistoffen worden erytrocytenconcentraten geselecteerd die naast dat ze compatibel zijn voor de ABO/Rhesus-D typering ook compatibel zijn voor de gevonden antistof. Indien er sprake is van klinisch belangrijke antistoffen wordt tevens geselecteerd op compatibiliteit voor het gehele Rhesus-systeem.
  • Bij aanwezigheid van autoimmuun antistoffen kan het voorkomen dat na uitgebreid onderzoek door Sanquin diagnostiek erytrocytenconcentraten geselecteerd moeten worden die voor meerdere antigenen compatibel zijn.
    Dit gebeurt dan in overleg met Sanquin diagnostiek.

 

Compatibiliteit bij ongekruist

  • Indien het noodzakelijk is om ongekruiste producten uit te geven, voor dat de bloedgroep van de patiënt 2 maal bepaald is, worden O negatieve/K-neg erytrocytenconcentraten geselecteerd.
  • Bij langdurig uitgeven van ongekruiste producten mag bij mannen, en vrouwen > 45 jaar in overleg met de hematoloog overgegaan worden op O positieve erytrocytenconcentraten.
  • Als de bloedgroep/rhesus-D van de patiënt wel 2 maal bepaald is maar de antistofscreening nog niet voltooid, worden O erytrocytenconcentraten (eventueel rhesus-D compatibel) en AB plasma’s geselecteerd.

Compatibiliteit bij Allogene Stamceltransplantatie (SCT) patiënten

 

  • Bij patiënten die een Allogene Stamceltransplantatie ondergaan hebben worden producten die compatibel zijn voor zowel patiënt als donor geselecteerd.
  • Bij patiënten die een Allogene Stamceltransplantatie ondergaan hebben met Cord-blood worden Oneg erytrocytenconcentraten geselecteerd

 

Compatibiliteit bij sikkelcelanemie, sferocytose, thalassemie en MDS

Bij patiënten met sikkelcelanemie, sferocytose of thalassemie waarbij verwacht wordt dat er sprake is van polytransfusees, worden, in overleg met de hematoloog, afhankelijk van eventuele aanwezigheid van antistoffen die compatibel zijn van bepaalde antigenen. De selectie van deze producten wordt uitgevoerd door de medewerker van de bloedtransfusiedienst en staat beschreven in het document “selectie bloedproducten”. De aanvragend arts is verantwoordelijk voor het doorgeven van de aanwezigheid van een sikkelcelanemie, sferocytose, thalssemie of MDS (Myelo Dysplastisch Synroom).

Compatibiliteit bij vrouwen < 45 jaar en zwangere vrouwen

  • Bij vrouwen
  • Bij zwangere vrouwen dienen erytrocytenconcentraten geselecteerd te worden die Rhesus en K-compatibel zijn.
  • Bij zwangere vrouwen dienen indien de gynaecoloog dit verzoekt B19-veilige (=parvoveilige) producten geselecteerd te worden

Trombocyten

transfusiebeleid-02

 

  • Trombocytenconcentraten dienen zoveel mogelijk ABO/rhesus-D identiek geselecteerd te worden.
  • Er wordt terughoudend omgegaan met het transfunderen van bloedgroep O trombocyten aan bloedgroep A patiënten. (Dit in verband met een mogelijke hoge (IgG) anti-A titer, wat transfusiereacties kan veroorzaken)
    Transfusie van O trombocyten aan B patiënten is minder problematisch ivm sterkte en lagere titer anti-B.
  • Voor kinderen/pasgeborenen kunnen door de Sanquin Bloedvoorziening meestal geen ABO identieke trombocytenconcentraten van 1 donor geleverd worden.
    De geleverde trombocytenconcentraten dienen dan een anti-A/anti-B titer van 1:64 of lager te hebben.
  • Indien een Rhesus-D positieve trombocyten-eenheid getransfundeerd wordt aan een Rhesus-D negatieve vrouw

Plasma

Compatibiliteit bij standaardprocedure /T&S protocol

transfusiebeleid-03

  • Voor transfusie van plasma’s is het niet noodzakelijk een geldige Type & Screen te hebben.
  • Er worden plasma’s geselecteerd die compatibel zijn voor de bloedgroep ABO typering van de patiënt. Er wordt zoveel mogelijk gekozen voor identieke bloedgroep.
  • Bij plasma’s hoeft geen rekening te worden gehouden met de rhesus-D.

Compatibiliteit bij ongekruist

  • Indien het noodzakelijk is om ongekruiste producten uit te geven, voor dat de bloedgroep van de patiënt 2 maal bepaald is, dienen AB plasma’s geselecteerd te worden

Compatibiliteit bij Allogene Stamceltransplantatie (SCT) patiënten

  • Bij patiënten die een Allogene Stamceltransplantatie ondergaan hebben wordt gekozen voor producten die compatibel zijn voor zowel patiënt als donor.
  • Bij patiënten die een Allogene Stamceltransplantatie ondergaan hebben met Cord-blood wordt gekozen voor AB plasma.

Uitgifte, transport en bewaarcondities van korthoudbare bloedproducten

Uitgifte

Zodra de aanvraag voor bloedproducten verwerkt is en de bloedproducten klaar zijn, kunnen ze uitgegeven worden naar de desbetreffende afdeling. De afdeling wordt op de hoogte gebracht zodra de producten klaar zijn.

Afhankelijk van de afdeling waarvoor de bloedproducten aangevraagd zijn worden de producten opgehaald door de betreffende afdeling, door transport opgehaald en weggebracht of door de medewerker van de bloedtransfusiedienst naar de betreffende afdeling gebracht. Actuele afspraken hierover zijn terug te vinden in het document Reservering en uitgifte van bloedproducten. Zodra een product wordt uitgegeven wordt dit verwerkt in het laboratorium informatie systeem, hierbij wordt geregistreerd door wie het product opgehaald is bij de bloedtransfusiedienst.

Het aantal erytrocytenconcentraten dat tegelijk wordt uitgegeven naar de betreffende afdeling is afhankelijk van de aan- of afwezigheid van een geregistreerde bloedkoelkast.

  • Indien een geregistreerde bloedkoelkast aanwezig is op de afdeling, of afspraken bekend zijn bij de bloedtransfusiedienst over het gebruik van een geregistreerde bloedkoelkast van een andere afdeling, mogen de aangevraagde erytrocytenconcentraten toegediend worden zolang de Type & Screen geldig is, tenzij product eerder vervalt. Het aantal producten wat aangevraagd is wordt in een keer uitgegeven
  • Indien er geen bloedkoelkast aanwezig is op de afdeling mogen de aangevraagde erytrocytenconcentraten uiterlijk 6 uur na uitgifte toegediend worden en wordt er maar een erytrocytenconcentraat per keer uitgegeven.
  • De actuele aanwezigheid van geregistreerde bloedkoelkasten en het gebruik van de koelkast van andere koelkasten staat geregistreerd in het document: Bloedkoelkasten in de kliniek.
  • De erytrocytenconcentraten zo spoedig mogelijk naar de afdeling vervoeren

Transport

Transport erytrocytenconcentraten naar de verpleegafdeling / OK

Gedurende transport product maximaal half uur buiten de bloedkoelkast.

  • Bij aankomst op de verpleegafdeling erytrocytenconcentraten direct in de bloedkoelkast geplaatst worden, of zo spoedig mogelijk transfunderen aan de patiënt. (Termijn aangegeven op het bijgeleverde transfusieformulier.)
  • Bij uitgifte van producten naar poli W, kunnen deze verzonden met de speciaal hiervoor bestemde bloedbuizenpost (de bloedlijn). Bloedproducten mogen niet met de gewone buizenpost worden verzonden!

Transport trombocytenconcentraten naar de verpleegafdeling / OK

 

  • De trombocytenconcentraten zo spoedig mogelijk naar de afdeling vervoeren..
  • Bij aankomst op de verpleegafdeling de trombocytenconcentraten zo spoedig mogelijk transfunderen (binnen 6 uur na uitgifte: Termijn aangegeven op het bijgeleverde transfusieformulier)
  • Bij uitgifte van producten naar poli W, kunnen deze verzonden met de speciaal hiervoor bestemde bloedbuizenpost (de bloedlijn). Bloedproducten mogen niet met de gewone buizenpost worden verzonden!

 

Transport plasma’s naar de verpleegafdeling / OK

 

  • De plasma’s dienen zo spoedig mogelijk naar de afdeling vervoerd te worden.
  • Bij aankomst op de verpleegafdeling plasma’s zo spoedig mogelijk transfunderen (binnen 2 uur na ontdooien; bij plasmaferese binnen 4 uur na ontdooien; Termijn aangegeven op het bijgeleverde transfusieformulier).
  • Bij uitgifte van producten naar poli W, kunnen deze verzonden met de speciaal hiervoor bestemde bloedbuizenpost (de bloedlijn). Bloedproducten mogen niet met de gewone buizenpost worden verzonden!

 

Transport Massaal Transfusie Protocol (MTP)

Bij uitgifte van producten voor massaal transfusie protocol (MTP) worden de bloedproducten meegegeven in bloedkoeltassen, de houdbaarheid na en temperatuur bij uitgifte in bloedkoeltassen staat beschreven in het MTP protocol.(zie Massaal Transfusie Protocol Bloedtransfusiedienst)

Gebruik bloedkoeltassen

Bij uitgifte van erytrocytenconcentraten waarbij verwacht wordt dat de patiënt naar verschillende de afdelingen moet voor onderzoek, of naar een afdeling waar geen bloedkoelkast is maar meerdere producten tegelijk nodig zijn, kan op aanvraag het product meegegeven worden in een bloedkoeltas. In deze bloedkoeltassen gelden dezelfde bewaarcondities zoals in een bloedkoelkast mits de bloedkoeltassen iedere 6 uur vervangen worden (zie Gebruik bloed koeltassen)

Bewaren en houdbaarheid

Bewaarcondities en houdbaarheid van erytrocyten

  • Erytrocytenconcentraten bewaren in geregistreerde bloedkoelkast tussen de 2°C en 6°C
    • De temperatuur tijdens opslag en transport mag niet < 1°C.
    • Erytrocytenconcentraten zo kort mogelijk buiten de koelkast.
  • Erytrocytenconcentraten moeten binnen de uiterste toedieningstermijn gegeven worden, deze uitgiftetermijn staat aangegeven op het bij het bloedproduct geleverde transfusieformulier.
  • De op het transfusieformulier vermelde uiterste toedieningstermijn is afhankelijk van de afdeling waar de bloedproducten naar uitgegeven worden.
  • Erytrocytenconcentraten mogen na de uiterste toedieningstermijn, mits bewaard in een geregistreerde bloedkoelkast opnieuw gebruikt worden voor een andere patiënt.
  • Na openen c.q. aanprikken van het systeem binnen 6 uur transfunderen.

Bewaarcondities en houdbaarheid van trombocytenconcentraat

 

  • Trombocytenconcentraat bewaren bij 20- 24°C ; trombocytenconcentraten mogen niet onder de 18°C komen; trombocytenconcentraten niet in de koelkast bewaren.
  • Na uitgifte door het bloedtransfusielaboratorium trombocyten direct toedienen.
  • Na uitgifte door het bloedtransfusielaboratorium is de uiterste toedieningstermijn beperkt tot maximaal 6 uur na uitgifte; deze uiterste toedieningstermijn staat aangegeven op het bij het bloedproduct geleverde transfusieformulier.

 

Bewaarcondities en houdbaarheid van plasma

  • Houdbaarheid na ontdooien:
    • Bij kamertemperatuur 2 uur (of 4 uur voor plasmaferese of MTP protocol)
  • De uiterste toedieningstermijn staat aangegeven op het bij het bloedproduct geleverde transfusieformulier.